1.1. Mặt bằng công trường
Một mặt bằng thiết kế ẩu và bố trí không ngăn nắp là những nguyên nhân sâu xa gây ra những tai nạn như vật liệu rơi, va đụng giữa công nhân với máy móc, thiết bị. Khoảng lưu không bắt buộc, đặc biệt đối với những công trường trong thành phố, thường bị hạn chế tối đa do không có điều kiện. Hơn nữa, một mặt bằng tối ưu phục vụ cho an toàn lao động và sức khoẻ công nhân lại không đi đôi với năng suất cao. Việc thiết kế tốt của nhà quản lý là yếu tố thiết yếu trong công tác chuẩn bị, đem lại hiệu quả và an toàn khi thi công xây dựng.
Trước khi tiến hành công việc tại công trường, cần xem xét kỹ các vấn đề:
– Trình tự công việc sẽ tiến hành, những quy trình nguy hiểm;
– Lối vào hoặc đường vành đai cho công nhân:
Các lối đi lại phải quang, không có chướng ngại vật, chú ý những yếu tố gây nguy hiểm như vật liệu rơi, máy nâng vật liệu hay xe cộ. Nên có những thông báo, chỉ dẫn phù hợp. Bố trí các lối vào và ra cho các phương tiện cấp cứu. Bố trí rào chắn bảo vệ biên như lan can, cầu thang và tại những nơi có độ cao 2 mét trở lên (Hình 3).
– Lối vào và ra cho các phương tiện vận chuyển vật liệu trên công trường: Thực tiễn cho thấy những tuyến đường này bố trí một chiều là tốt nhất. Tắc và các tấm đỡ tại những rìa mở cửa nghẽn giao thông dễ gây mất an toàn cho công nhân, sàn nhà và sàn công tác để bảo vệ đặc biệt là khi các tài xế thiếu kiên nhẫn giải phóng công nhân khỏi ngã vật liệu một cách vội vã.
– Lưu chứa vật liệu và thiết bị: Vật liệu càng gần nơi sản xuất tương ứng càng tốt, ví đụ cát và sỏi để gần nơi trộn xi măng, cốp pha để gần xưởng lắp ráp. Nếu không thể thực hiện được thì cần quy định thòi gian biểu đưa vật liệu tới.
– Bố trí máy móc xây dựng: Thường thì việc bố trí phụ thuộc vào yêu cầu công tác, vì vậy khi bố trí thiết bị như cần cẩu tháp cần tính đến hành trình quay của cần nâng sao cho không quăng vật nâng vào đầu công nhân;
– Bố trí phân xưởng làm việc: Thường không di chuyển cho đến khi xây dựng xong;
– Bố trí trang thiết bị y tế và chăm sóc: Tại các công trường lớn cần bố trí các tiện nghi vệ sinh cho cả nam và nữ tại nhiều vị trí;
– Bố trí ánh sáng nhân tạo tại những nơi làm việc liên tục hoặc làm cả khi trời tối;
– An ninh công trường: Công trường cần được bố trí rào chắn để người không có phận sự – trẻ em nói riêng và những người khác nói chung – được giữ tránh xa khỏi khu vực nguy hiểm. Kiểu hàng rào tuỳ thuộc vào từng loại công trường, nhưng ở những khu vực đông dân cư, chiều cao tối thiểu của hàng rào nên không dưới 2m và kín khít, không có lỗ hổng. Bảo hiểm trên cao cũng rất cần thiết tại những nơi mà tầm hoạt động của cần cẩu bao quát cả khu vực công cộng;
– Sắp xếp công trường ngăn nắp và tiện lợi cho việc thu nhặt và dọn dẹp phế liệu;
– Sử dụng dòng điện hạ thế cho chiếu sáng tạm thòi, các thiết bị cầm tay;
– Cần tập huấn cho cả công nhân và đốc công;
Cần nhớ
Dành thời gian cho thiết kế sẽ tạo ra một công trường an toàn và tiết kiệm tiền bạc.
Thảo luận
– Bạn có thể cải tạo công trường của bạn theo những cách nào?
– Những giải pháp nào khả thi cho những công trường không cố đủ điều kiện về không gian?
1.2. Sự ngăn nắp của công trường
Là một công nhân, bạn có thể đóng góp vào việc tạo ra một công trường an toàn bằng cách sắp xếp cho nó được ngăn nắp. Có rất nhiều tai nạn xảy ra do bước hụt, vấp ngã, trượt ngã hoặc ngã vào vật liệu, thiết bị nằm lộn xộn khắp nơi; hoặc do dẫm phải đinh gỡ ra từ cốp pha.
Bạn cần thực hiện các bước sau:
– Làm vệ sinh trước khi nghỉ – không để rác hay phơi cho người sau dọn.
– Cất dọn vật liệu, thiết bị chưa cần dùng ngay khỏi lối đi, cầu thang và noi làm việc.
– Lau sạch dầu, nhớt bôi trơn (Hình 4).
– Vứt phế liệu vào chỗ quy định.
– Nhổ hoặc đập bằng các đinh nhọn dựng ngược ở các ván cốp pha (Hình 5).
Cần nhớ
Một công trường không ngăn nắp là một công trường nguy hiểm.
Thảo luận
– Những cách tốt nhất để huỷ phế liệu và phoi? Những cách đó có thề áp dụng trên công trường của bạn không?
– Bạn có thể cải thiện sự ngăn nắp tại công trưởng của mình như thế nào?