Doanh nghiệp có trách nhiệm phải bảo đảm cho người lao động được làm việc trong môi trường lao động an toàn và vệ sinh lao động, có trách nhiệm đảm bảo nơi làm việc thỏa mãn các quy định tiêu chuẩn, quy phạm KTAT, VSLĐ : các điều 7, điều 95, 96, 97, 98, 99,100 của Bộ Luật lao động.
Doanh nghiệp có trách nhiệm phải bảo đảm cho người lao động có đủ điều kiện năng lực để có thể làm việc an toàn, vệ sinh : các điều 101, 102, 103, 104 chương IX của Bộ Luật lao động.
Doanh nghiệp có trách nhiệm phải chăm sóc cho người lao động khi bị tác động của môi trường lao động xấu, không an toàn gây ra, giải quyết các chế độ trợ cấp, bồi thường, bảo hiểm cho người lao động : các điều 105, 106, 107 chương IX của Bộ Luật lao động.
Doanh nghiệp có trách nhiệm phải báo cáo theo quy định pháp luật về việc thực hiện BHLĐ, tình hình công tác AT-VSLĐ của doanh nghiệp cho các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền : điều 108 chương IX của Bộ Luật lao động, điều 13 Nghị định 06/CP ngày 20/1/4995. của Chính phủ.
Đối với người lao động phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của người lao động về bảo hộ lao động theo quy định của pháp luật, cụ thể :
- Chấp hành những quy ừịnh, nội quy về an toàn lao động, vệ sinh lao động có liên quan đến công việc, nhiệm vụ được giao;
- Phải sử dụng và bảo quản các phương tiện bảo vệ cá nhân đã được trang cấp, các thiết bị an toàn, vệ sinh nơi làm việc, nếu làm mất hoặc hư hỏng thì phải bổi thường;
- Phải báo cáo kịp thời với người có trách nhiệm khi phát hiện nguy cơ gây tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, gây độc hại hoặc sự cố nguy hiểm, tham gia cấp cứu và khắc phục hậu quả tai nạn lao động khi có lệnh của người sử dụng lao động.
Người lao động có các quyền về bảo hộ lao động như sau :
- Yêu cầu người sử dụng lao động bảo đảm điểu kiệrulao động an toàn, vệ sinh, cải thiện điều kiện lao động; trang cấp đầy đủ phơng tiện bảo vệ cá nhân, huấn luyện, thực hiện biện pháp an toàn lao động, vệ sinh lao động;
- Từ chối làm công việc hoặc rời bỏ nơi làm việc khi thấy rõ có nguy cơ xảy ra tai nạn lao động, đe doạ nghiêm trọng iính mạng, sức khoẻ của mình và phải báo ngay với ngời phụ trách trực tiếp; từ chối trở lại làm việc ndi nói trên nếu những nguy cơ đó cha đợc khắc phục;
- Khiếu nại hoặc tố cáo các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền khi người sử dụng lao động vi phạm quy định của Nhà hoặc không thực hiện đúng các giao kết về an toàn lao động, vệ sinh lao động trong hợp đồng lao động, thoả ước lao động.
Công đoàn cơ sở ở doanh nghiệp có trách nhiệm giáo dục vận động người lao động chấp hành nghiêm chỉnh các qui định, nội qui về an toàn lao động, vệ sinh lao động; xây dựng phong trào bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động trong doanh nghiệp; xây dựng và duy trì hoạt động của màng lưới an toàn vệ sinh viên. Nhiệm vụ cụ thể của tổ chức công đoàn cơ sở ở doanh nghiệp trong công tác AT-VSLĐ được quy định ở Thông tư liên tịch số 14 ngày 31/10/1998 của Liên Bộ LĐTBXH- Bộ Y tế-Tong Liên đoàn lao động Việt Nam :
- Thay mặt người lao động ký thỏa ước lao động tập thể, trong đó có nội dung về BHLĐ;
- Tuyên truyền, vận động, giáo dục người lao động thực hiện tốt các quy định pháp luật về BHLĐ, kiến thức khoa học kỹ thuật BHLĐ; chấp hành quy trình, quy phạm, các biện pháp làm việc an toàn và phát hiện kịp thời các hiện tượng thiếu an toàn vệ sinh trong sản xuất, đấu tranh với những hiện tượng làm bừa, làm ẩu, vi phạm quy trình kỹ thuật an toàn;
- Động viên khuyến khích người lao động phát huy sáng kiến cải thiến thiết bị, máy móc nhằm cải thiện môi trường làm việc, giảm nhẹ sức lao động;
- Tổ chức lấy ý kiến tập thể người lao động tham gia xây dựng nội quy, quy chế quản lý an toàn, vệ sinh lao động, xây dựng kế hoạch BHLĐ, đánh giá việc thực hiện các chính sách BHLĐ, biện pháp bảo đảm an toàn, sức khỏe người lao động. Tổng kết rút kinh nghiệm hoạt động BHLĐ của công đoàn ở doanh nghiệp để tham gia với người sử dụng lao động.
- Phối họp tổ chức các hoạt động để đấy mạnh các phong trào bảo đảm an toàn vệ sinh lao động, bồi dưỡng nghiệp vụ của mạng lưới an toàn vệ sinh viên.
Công đoàn doanh nghiệp có quyền :
- Tham gia với người sử dụng lao động xây dựng quy chế, nội quy về quản lý BHLĐ, AT-VSLĐ.
- Tham gia các đoàn tự kiểm tra BHLĐ do doanh nghiệp tổ chức, tham dự các cuộc họp kết luận của các đoàn thanh tra, kiểm tra, đoàn điều tra TNLĐ.
- Tham gia điều tra TNLĐ, nắm tình hình TNLĐ, BNN và việc thực hiện kế hoạch BHLĐ, các biện pháp bảo đảm an toàn sức khoẻ người lao động. Đề xuất khắc phục các thiếu sót. tồn tại.